Γράφει η συγγραφέας Βάντα Κουτσοκώστα

Γιάννης Καλπούζος

"Ο,τι  αγαπώ  είναι δικό σου"

Μυθιστόρημα- Εκδόσεις Ψυχογιός 

Με τίτλο από το ομώνυμο τραγούδι, (Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου}  που  έχει γίνει ευρέως γνωστό με τη φωνή της Γλυκερίας και αγαπήθηκε ιδιαίτερα από  μουσικόφιλους και μη,  τους στίχους του οποίου έχει γράψει ο ίδιος ο συγγραφέας,   κυκλοφορεί με μεγάλη επιτυχία το νέο μυθιστόρημα του συγγραφέα και στιχουργού Γιάννη Καλπούζου και ήδη έχει κατακτήσει  το  αναγνωστικό κοινό, εκτοξεύοντάς το μέσα σε λίγες μέρες από την κυκλοφορία του στις πρώτες θέσεις του καταλόγου  των ευπώλητων .

 Πρόκειται  για ένα διαφορετικό κείμενο , σε σχέση με εκείνα  τα οποία είχε συνηθίσει το κοινό του τελευταία ο συγγραφέας ως προς τη θεματολογία , το ύφος και τον τρόπο γραφής , με τον ίδιο ωστόσο δυνατό πυρήνα της σκέψης  του Γιάννη Καλπούζου  να διατρέχει τις σελίδες του βιβλίου από την αρχή ως το τέλος.

  Ετσι, δε χρειάζεται παρά ένα απαλό ξεγάλισμα της λεπτής φλούδας της τόσο ευρηματικής ιστορίας του, ώστε να ανακαλύψει ο αναγνώστης  νοήματα και αξίες που έχουν να κάνουν  τόσο με τη συλλογική  συνείδηση  σε δύσκολα χρόνια, πέτρινα,  όπως αυτά της εποχής της  μετεμφυλιακής Ελλάδας , αλλά και  εκείνη της επάρατης της χούντας  των συνταγματαρχών, καθώς επίσης και της μεγίστης σημασίας  της ατομικής συνείδησης και ευθύνης  του καθένα ξεχωριστά,  όσον αφορά τη στάση και φιλοσοφία ζωής μέσα από την αναζήτηση της γνώσης, του προβληματισμού, της αναθεώρησης, της αναμόχλευσης και του επαναπροδιορισμού των πραγμάτων. Ο λόγος αδρός,  γήινος και ταυτόχρονα υπερβατικός  όπως  οι χαρακτήρες του, πότε λιτός  με δωρική βαρύτητα, πότε βαθύτατα στοχαστικός,  με λυρισμό και ποιητική διάθεση ή ακούραστα φιλοσοφικός  και συμβολικά διφορούμενος, να συναρπάζει τον αναγνώστη από τη μια με την  ιστορική και πολιτισμική του φυσιογνωμία  δίνοντάς του πλήθος πληροφοριών και πλουτίζοντας τις γνώσεις του και από την άλλη να τον καθηλώνει με την αστυνομικού χαρακτήρα πλοκή του  θέτοντας  ερωτήματα προς απάντηση και αινίγματα προς λύση, ώστε να μην τον αφήνει στιγμή να ανασάνει, να θέλει μόνο να φτάσει ως το τέλος και τότε να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του.

 Και εν μέσω όλων αυτών  ο πανταχού παρών έρωτας.  Δυστυχώς ο  χαρακτηρισμός ερωτικό μυθιστόρημα, παραπέμπει κυρίως σε εύπεπτα αναγνώσματα ερωτικού περιεχομένου τύπου άρλεκιν  κάτι που όχι απλώς απέχει μακράν, αλλά ουδεμία σχέση  έχει με τα βιβλία του συγγραφέα.  Θα τολμήσω όμως να πω ότι το ερωτικό μυθιστόρημα, αν και  έτσι  έχει επικρατήσει, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι τα βιβλία αυτά, αλλά δυνατά κείμενα υψίστης λογοτεχνικής γραφής όπως τούτο, όπου ο έρωτας ως υπέρτατη αυταξία  έχει εξέχουσα   θέση   στην ανθρώπινη ψυχή, τη  ζωή και την κοινωνία και δεν μπορεί παρά να είναι δυνατός όσο και τρυφερός, ανυπότακτος σε οποιαδήποτε συνθήκη τον αντιστρατεύεται και ταυτόχρονα υποτακτικός  στη  μόνη της αγάπης συνθήκη, δε συμβιβάζεται, δεν πτοείται,  δε λιποτακτεί,  αγωνίζεται ως το τέλος  και υπομένει  με μόνη ιδεολογία την πίστη του στην αγάπη, όπως ακριβώς η διεκδίκηση του έρωτα και η επιβολή της δύναμης της αγάπης των δύο ηρώων του βιβλίου του Γιάννη Καλπούζου, του Άνδη και της Θάλειας  δυο χαρακτήρων τόσο διαφορετικών μεταξύ τους, οι οποίοι όμως κατάφεραν και βρήκαν κοινό τόπο και δρόμο μέσα από  αντίξοες συνθήκες  και εμπόδια με μοναδικό  όπλο αυτό το ανίκητο , το μεγαλειώδες, το πηγαίο και άσβεστο πάθος του έρωτα.

 Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς σε αυτό το κείμενο. Είναι τόσο καταλυτικοί οι χαρακτήρες, τόσο γλαφυρή η αφήγηση,  έχουν τόση δυναμική οι εικόνες …

 Ίσως όσοι από μας έζησαν εκείνες τις εποχές στις φτωχογειτονιές στο Πετροβούνι της Άρτας , στην πλαγιά της Αγίας Φανερωμένης, όπως ο Άνδης της ιστορίας , όσοι ζήσαμε   στην Άρτα της δεκαετίας  του 60 και του 70 στα πρώτα μαθητικά και στα ανίδεα για ότι συνέβαινε γύρω μας προεφηβικά χρόνια, όσοι παίξαμε στις αλάνες  με τενεκεδάκια, πάνινες μπάλες και παιχνίδια τη διάθεση και μόνο, ή νιώσαμε το πρώτο ερωτικό σκίρτημα σε κάποιο από τα στενά ασβεστωμένα σοκάκια υπό τη σκιά της καταπράσινης Περάνθης, στα κρυφά, στην παρανομία λες, σκαστοί από το σπίτι μας, όπως ο Άνδης από το οικοτροφείο, και όσοι τη δεκαετία του 80 φύγαμε αφήνοντας πίσω μας μια Άρτα που τόσο αγαπήσαμε αλλά δεν προλάβαμε να ζήσουμε, αυτοί σίγουρα είμαστε οι πιο τυχεροί αναγνώστες, αλλά και αυτοί που έχουμε ένα λόγο παραπάνω να πούμε πόσο αριστοτεχνικά ο συγγραφέας αναπλάθει  την  εικόνα μιας ολόκληρης εποχής ανασκαλεύοντας  μνήμες , ιστορίες,  τόπους  και ανθρώπους και δίνοντας χρώμα και πνοή σε άυλες αξίες.

 Μα  οι αρετές αυτού του τόσο αληθινού μυθιστορήματος είναι πολλές και το βέβαιο είναι ότι δεν μπορείς να το κατατάξεις κάπου. Εκεί που το κατατάσσεις στα κοινωνικά μυθιστορήματα, να σου να ξεπηδάν τα ιστορικά και πολιτισμικά του στοιχεία , το μυστήριο, η φαντασία και η αγωνία που διατρέχει τα αστυνομικού χαρακτήρα κείμενα και ύστερα η ποιητική τομή και ρήξη του λόγου του ποιητή Γιάννη Καλπούζου που σε οδηγεί σε βαθύτερα υπαρξιακά μονοπάτια, εκεί που δε μπορείς παρά να αντισταθείς στο  εγώ και αν γίνεται να το συντρίψεις  ταυτιζόμενος με το εμείς, καθώς ανακαλύπτεις πως όλο αυτό που έχεις μελετήσει έχει μια ανείπωτη γλύκα και νοστιμιά στο μεδούλι του, αυτή που τη νιώθεις μόνο  αν πειστείς πως  ό,τι αγαπάς αξίζει περισσότερο όταν μπορείς να το μοιράζεσαι.

Βάντα Κουτσοκώστα

Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα "Πύρρος"